THE VISIT ARMIN STROM MANUFACTURE ครบเครื่องความเป็นอินดี้
By: Viracharn Termpipatpong & Dr. Pramote Rienjaroensuk
"ชื่อของ Armin Strom อาจจะยังไม่คุ้นหูคนไทยเท่าไหร่ เพราะเพิ่งจะมีการนำเข้ามาจำหน่ายในประเทศไทยในปีนี้เอง แต่ทันทีที่เรารู้ว่านาฬิกาแบรนด์นี้จะเข้ามาในไทย เราก็ได้ถามไถ่ทางแบรนด์ไปว่าจะสะดวกให้เราเข้าไปเยี่ยมชมโรงงานของเขาหรือไม่ เพราะเราก็อยากจะรู้เหมือนกันว่านาฬิกาแบรนด์นี้มีดีอย่างไร เพราะเท่าที่ทราบราคาขายคร่าวๆ ก็ต้องบอกว่าไม่ใช่นาฬิกาธรรมดาแน่ๆ จึงกล้าขายในราคาเช่นนี้ ซึ่งพอเราได้ไปชมการทำงานและรับทราบเรื่องราวของเขาแล้วก็ทำให้คลายสงสัยไปได้ในทันทีกันเลยทีเดียว"
ความเป็นมาคร่าวๆ ของแบรนด์ก็มีอยู่ว่า เดิมที Armin Strom เป็นแบรนด์ที่มีรากฐานอยู่ในเมือง Burgdorf ซึ่งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของกรุง เบิร์น ก่อตั้งโดยช่างนาฬิกาที่มีชื่อเดียวกับแบรนด์ เริ่มจากการเปิดช็อปขึ้นเพื่อบูรณะและขายนาฬิกาในปี 1967 และก้าวไปสู่การสร้างนาฬิกาของตนเองขึ้นมาในเวลาไม่นานโดยเป็นการทำขึ้นในห้องทำงานด้านหลังของช็อปนั่นเอง นาฬิกาแบบแรกของเขานั้นเป็นนาฬิกาพกเรือนทองที่มีการนำหินสีน้ำเงินที่เรียกว่า ลาพิส ลาซูลิ มาทำหน้าปัด โดยมีการขัดเงาพร้อมสลักลายด้วยมืออย่างงดงาม ต่อมาไม่นาน เขาก็ค้นพบแนวทางในการสร้างสรรค์นาฬิกาตามแบบอย่างของตน นั่นก็คือ ศิลปะแห่งงานสเกเลตัน โดยชิ้นส่วนแต่ละชิ้นที่ไม่กระทบต่อการทำงานของกลไกจะถูกฉลุตัดและตกแต่งอย่างสวยงามด้วยมือในแทบจะทุกชิ้นเลยทีเดียว และนี่เองที่เป็นสิ่งที่เป็นดีเอ็นเอฝังอยู่ในนาฬิกา Armin Strom ทุกเรือนมาจนถึงทุกวันนี้
ในช่วงแรกนั้น งานของ Armin Strom จะมีจำหน่ายอยู่เฉพาะที่ช็อปของเขาเท่านั้น จนกระทั่งปี 1984 ถึงมีการนำเสนอสู่สายตาชาวโลกที่งานบาเซิลแฟร์ และก็กลายเป็นที่สนใจของสื่อมวลชนและลูกค้าทั่วโลกในทันทีด้วยลักษณะงานสเกเลตันทำมือที่มีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร และนอกจากนาฬิกาผู้ชายแล้วก็ได้มีการสร้างนาฬิกาสเกเลตันสำหรับผู้หญิงขึ้นมาซึ่งก็ได้รับการบันทึกโดย กินเนสบุ้คว่าเป็นนาฬิกาฉลุสเกเลตันด้วยมือซึ่งมีขนาดเล็กที่สุดอีกด้วย ทั้งยังเป็นผู้สร้างชิ้นงานสเกเลตันส่งให้กับแบรนด์สุดหรูชื่อดังหลายต่อหลายแบรนด์อีกต่างหาก ในปี 2009 ทางแบรนด์ก็ได้ย้ายที่ตั้งไปยังเบียน เนื่องจากขนาดของเวิร์คช็อปเดิมเล็กเกินกว่าที่จะผลิตนาฬิกาให้ทันกับความต้องการของตลาดไปเสียแล้ว และในปีนี้เองที่เป็นปีซึ่งกลไกอินเฮ้าส์แบบแรกของ Armin Strom ได้รับการเปิดตัวในชื่อ Calibre ARM09 หลังจากนั้น 2 ปี ช่างนาฬิกานาม Armin Strom ในวัย 73 ปี ก็ได้ตัดสินใจที่จะเกษียณตนเองและส่งมอบ Armin Strom ต่อให้กับคนรุ่นใหม่ทำการสานต่อจิตวิญญาณและตัวตนของเขา ให้เจริญก้าวหน้าต่อไปตามแนวทางที่เขาได้วางไว้ ซึ่งผู้ที่ก้าวเข้ามาบริหารกิจการต่อก็คือ ชายผู้หลงใหลในเรือนเวลาที่ชื่อ Serge Michel โดยมีนักประดิษฐ์นาฬิกาหนุ่มมากฝีมืออย่าง Claude Greisler ผู้ซึ่งเก็บเกี่ยวประสบการณ์การทำงานในองค์กรนาฬิกาอินดี้นามกระฉ่อนมาหลายปี รับหน้าที่เป็นผู้อำนวยการ
ปัจจุบัน Armin Strom ยังคงดำรงตนเป็นแบรนด์นาฬิกาอิสระ ที่ผลิต นาฬิกาออกมาในจำนวนไม่มากในแต่ละปีจากฝีมือของบุคลากรมากฝีมือจำนวนไม่กี่สิบคนภายใต้ชายคาโรงงานขนาดย่อม ซึ่งไม่น่าเชื่อเลยว่าด้วยฝีมือของคนเหล่านี้จะสร้างสรรค์งานนาฬิกาสเกเลตันรูปแบบเฉพาะตัวและกลไกอินเฮ้าส์ของตนเองออกมาได้เช่นนี้ ซึ่งก็ไม่ใช่เพียงแค่กลไกไขลานบาร์เรลคู่ ARM09 ซึ่งเป็นกลไกอินเฮ้าส์แบบแรกของแบรนด์เท่านั้น แต่ยังมีกลไกแบบอื่นๆ เช่น กลไกไขลานที่มาพร้อมตูร์บิยองอย่าง Calibre ATC11 ที่เปิดตัวเมื่อปี 2012 อีกด้วย ล่าสุดสดๆ ร้อนๆ ก็มีกลไกอัตโนมัติ Calibre AMR13 ที่เพิ่งเปิดตัวในปีนี้ออกมาสมทบ รวมกันแล้วในปัจจุบันมีกลไกอินเฮ้าส์ของตนเองทั้งสิ้นถึง 5 แบบด้วยกัน
ชิ้นส่วนต่างๆ ที่ประกอบกันเป็นนาฬิกา Armin Strom จะถูกผลิตขึ้น ภายในโรงงานแห่งนี้ให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ แต่ละแผนกของ Armin Strom จะทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิด ไม่ว่าจะเป็นฝ่ายออกแบบ ฝ่ายพัฒนา ฝ่ายผลิตฝ่ายขาย จนกระทั่งถึงฝ่ายบริหาร ทำให้การทำงานมีความคล่องตัวและเอื้อต่อการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ อย่างมีประสิทธิภาพ งานออกแบบกลไกก็มีความเป็นตัวของตัวเองอยู่อย่างเต็มที่ เพราะด้วยแนวทางแห่งความเป็นกลไกแบบสเกเลตันแต่แรกเกิด ทำให้ฝ่ายพัฒนาคิดสร้างเอกลักษณ์ของตัวเองขึ้นมา อย่างเช่น กลไกไขลานแบบที่มีบาร์เรลคู่ขนาดใหญ่ซึ่งออกแบบให้ตัววีลนั้นอยู่ด้านบนของกลไกเพื่อสร้างเสน่ห์แห่งการหมุนสู่สายตาขณะที่มีการขึ้นลาน และกลไกอัตโนมัติที่ใช้โรเตอร์ขนาดเล็กติดตั้งอยู่ด้านในของกลไกและสามารถมองเห็นการแกว่งได้จากทางด้านหน้าปัด เป็นต้น ชิ้นส่วนกลไกต่างๆ ที่ผลิตขึ้นจากฝ่ายผลิตนั้นจะถูกส่งต่อไปยังช่างผู้ชำนาญ เพื่อทำการตกแต่งชิ้นงานด้วยมืออย่างประณีต ไม่ว่าจะเป็นงานฉลุสเกเลตันด้วยมือบนชิ้นส่วนกลไกตามแบบอย่างและ วิชาความรู้ที่ทางผู้ก่อตั้งแบรนด์ได้ริเริ่มมากว่า 40 ปี ซึ่งเพลทและบริดจ์แต่ละชิ้นจะถูกเลื่อยและฉลุอย่างบรรจง ไปจนถึงงานสลักและขัดแต่งอย่างวิจิตรเพื่อสร้างความงดงามในรูปแบบศิลปะสามมิติ ก่อนที่จะประกอบเข้าด้วยกันอย่างพิถีพิถันและนำมาบรรจุไว้ในตัวเรือน ซึ่งกว่าจะสำเร็จออกมาเป็นนาฬิกา Armin Strom แต่ละเรือนจะต้องใช้เวลาเป็นสัปดาห์เลยทีเดียว
ความรู้สึกที่ได้มาเยือนโรงงานแห่งนี้ ผมว่าเหมือนกับได้มาเยี่ยมเวิร์คช็อปนาฬิกาอินดี้เสียมากกว่า ซึ่งอาจเป็นด้วยจำนวนคนที่ไม่มากเหมือนกับโรงงานนาฬิกาทั่วไปและลักษณะการบริหารจัดการรวมไปถึงแนวทางการดำเนินงานของผู้บริหารในปัจจุบันที่คุ้นเคยกับเวิร์คช็อปนาฬิกาอินดี้มาหลายปี สังเกตได้ จากคนที่ทำงานที่มีลักษณะการทำงานเหมือนคนในครอบครัว เครื่องไม้เครื่องมือ และอุปกรณ์ต่างๆ ที่ทันสมัยและเหมาะสมกับงานแต่ละชิ้น และด้วยศักยภาพในการผลิตรวมถึงเครื่องจักรต่างๆ ที่ Armin Strom มีก็ต้องถือว่าครบเครื่องสำหรับการเป็นผู้ผลิตนาฬิกาอินดี้แล้ว จัดเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับ คอนาฬิกาที่กำลังมองหาความพิเศษและความแตกต่างจากเหล่าแบรนด์ยอดนิยมในท้องตลาด เป็นความสุขที่ต้องลองสัมผัสครับถึงจะเข้าใจ