ปลดปล่อยแนวคิด เพื่ออิสรภาพ และความต้องการที่แท้จริง ตอนที่ 4.2

มาต่อกันในหัวข้อของความเป็นศิลปะกับนาฬิกา ซึ่งถ้าจะขอยกตัวอย่างนาฬิการุ่นอื่นๆ ล่ะ ความเป็นศิลปะจะอธิบายในรูปแบบนาฬิกาอื่นๆ ได้ไหม? คำถามนี้คงไม่อาจตอบได้เต็มปากว่าใช่ แต่ถ้าเป็นความหลงใหล จนกลายเป็นความนิยมชมชอบ ที่แผ่ซ่านไปสู่ผู้คนจำนวนมากได้แล้วล่ะก็ นาฬิกาอย่าง PATEK PHILIPPE รุ่น Nautilus ก็น่าจะพอใกล้เคียงกับแนวคิดนี้อยู่ไม่น้อยเลยทีเดียว เพราะตั้งแต่ Nautilus ถือกำเนิดมาในโลก มูลค่าและความนิยมก็จัดได้ว่า อยู่ในกลุ่มระดับสูงอย่างต่อเนื่องและอย่างมีนัยยะมาโดยตลอด เห็นได้จากการที่นักสะสมทั่วโลกมุ่งจับตามองนาฬิการุ่นนี้ ในทุกการเปลี่ยนแปลงมาอย่างยาวนาน แม้จะมีบางช่วงที่อาจมีอาการสะดุดบ้าง แต่ก็ไม่ได้ทำให้ความนิยมนั้น เปลี่ยนแปลงไปจากทิศทางเดิมแต่อย่างใด

11 5711 1P rvb

PATEK PHILIPPE Nautilus Ref. 5711/1P “40th Anniversary Limited Edition” ตัวเรือนและสายวัสดุแพลตินั่ม หน้าปัดเยลโลว์โกลด์เคลือบพีวีดีสีน้ำเงินแบบไล่เฉด พร้อมระบุชุดตัวเลข “40 1976-2016” มาร์กเกอร์ไวท์โกลด์ประดับเพชรทรงบาแกทท์ เปิดตัวในปี 2016 ในฐานะนาฬิกาลิมิเต็ดเอดิชั่น รุ่นพิเศษฉลองครบรอบ 40 ปีแห่งการถือกำเนิดนาฬิกา Nautilus ผลิตขึ้นเพียง 700 เรือน มาพร้อมกล่องที่ออกแบบเป็นพิเศษโดยนำรูปแบบมาจากกล่องของนาฬิกา Nautilus รุ่นดั้งเดิมในปี 1976

 

Screen Shot 2019 05 29 at 14.54.38

 

หรือว็อชเมกเกอร์อย่าง Mr. Pim Koeslag ซีอีโอของแบรนด์ ATELIERS DeMonaco ผู้ที่เคยได้รับการทาบทามให้ทำงานกับแบรนด์ยักษ์ใหญ่อย่าง PATEK PHILIPPE แต่ด้วยความสนใจส่วนตัว จึงเลือกทำงานในแบบของตัวเองและสร้าง ATELIERS DeMonco ขึ้นตามสไตล์และทิศทางของตัวเอง ที่เน้นทั้งงานด้านกลไก และงานด้านศิลปะไปพร้อมๆ กัน

 

IMG 0391

Mr. Pim Koeslag ซีอีโอของแบรนด์นาฬิกาแนวอินดิเพนเดนซ์ ATELIERS DeMonaco ที่มีความโดดเด่นตามสไตล์ของตัวเอง ทั้งด้านกลไกและศิลปะไปพร้อมๆ กันในหลากหลายรูปแบบ

 

แต่ภาพที่ชัดเจนที่สุด ที่น่าจะอธิบายเรื่องของนาฬิกาเหล่านี้ กับความเป็นศิลปะได้อย่างดีที่สุด น่าจะเป็นผลงานสุดขั้ว ของผู้ประกอบการแบรนด์นาฬิกาซึ่งมีความคิดแนวต่าง ที่แม้ไม่มีโรงงานนาฬิกาของตัวเอง แต่ก็เน้นขายรูปแบบพิเศษๆ จากไอเดียและการนำเสนอแนวคิดล้วนๆ ซึ่งนั่นก็คือ Mr. Maximilian Büsser เจ้าของแบรนด์ MB&F ที่ถือว่าสร้างรูปแบบใหม่ ให้กับวงการนาฬิกาเป็นอย่างมากในช่วง 10 กว่าปีที่ผ่านมา และที่น่าจะเป็นส่วนหนึ่ง ของการวัดผลความสำเร็จนี้ได้อย่างงดงาม ก็น่าจะเป็นนาฬิกา HM8 เรือนยูนีคพีซ ในงานประมูลนาฬิกา Only Watch ปี 2017 กับราคาค่าตัวที่ต้องเรียกว่าไม่ธรรมดาเลย กับแบรนด์ที่เพิ่งผ่านพ้นวัย 10 ขวบไปแค่ไม่กี่ปี

 

DMC PDG EJDG RG

 นาฬิกา ATELIERS DeMonaco รุ่น Poinçon de Genève Jet d’eau de Genève ที่มีความงดงามบนหน้าปัดกับภาพน้ำพุแห่งเจนีวา ที่ผลิตจากงานอีนาเมลระดับสูง พร้อมกลไกอินเฮ้าส์ที่มีการจดทะเบียนสิทธิบัตรหลายฉบับ สำหรับนาฬิการุ่นนี้อีกด้วย

  

แต่ก็อย่างที่เกริ่นนำมาทั้งหมด ศิลปะในความหมายของ Mr. John Dewey นักปรัชญา นักจิตวิทยา และนักปฏิรูปการศึกษาชาวอเมริกัน ที่กล่าวถึงศิลปะว่า เป็นลักษณะความสุนทรียะของการเสพสิ่งต่างๆ ที่สอดแทรกอยู่ในประสบการณ์ของมนุษย์ ซึ่งขอขยายความในเรื่องประสบการณ์ของมนุษย์ว่า ถ้าคุณบอกว่าวัตถุ A นี้สวยและเป็นศิลปะ แต่ผมคิดว่าวัตถุ A นี้ไม่สวยและไม่ควรเป็นศิลปะ แล้วใครจะวัดความเป็นศิลปะนี้ได้อย่างไร ในเมื่อประสบการณ์ และความชื่นชอบของมนุษย์ ไม่มีทางเหมือนกันหมดทุกคนแน่นอน

 

5711 1A 010 8

PATEK PHILIPPE Nautilus Ref. 5711/1A นาฬิกา Nautilus แบบตัวเรือนและสายสตีล มี 2 เวอร์ชั่นคือ Ref. 5711/1A-010 หน้าปัดแบบไล่เฉดสีน้ำเงิน

 

ดังนั้นคำว่าความนิยม จึงเป็นตัวแทนของวัตถุ A ไปโดยปริยาย นัยหนึ่งก็คือว่า ถ้าผู้คนให้ความเห็นว่าใช่กันเป็นจำนวนมากก็คือความนิยม และเมื่อนิยมมากๆ แล้ว วัตถุ A ก็จะใช่ศิลปะไปเองโดยปริยาย โดยผู้คนที่ว่าใช่จำนวนมากนั้น ถ้ายิ่งเป็นคนมีชื่อเสียงแล้ว ก็จะยิ่งทำให้ความเป็นศิลปะของวัตถุ A นั้นยิ่งชัดเจนมากยิ่งขึ้น

 

5711 1A 011 21

Ref. 5711/1A-011 หน้าปัดสีขาว

 

อย่างไรก็ตาม ข้อคิดแย้งย่อมต้องมีอยู่หลากหลายประเด็นแน่นอน แต่ในโลกแห่งทุนนิยมที่ชื่อก็บอกอยู่แล้วว่านิยมทุน ทุนจึงเป็นตัวหนุนหลังให้ความนิยมก่อเกิดขึ้นเช่นกัน โดยเฉพาะภายใต้มุมมองเรื่องความอยากของมนุษย์ ซึ่งมีอยู่จริงในมนุษย์ทุกคน ฉะนั้นแล้ว หลายต่อหลายครั้ง ความรู้สึกไม่ชอบมาพากลของกลไกการตลาด ที่พาผู้คนออกไปไกลจากความคิดของตัวเอง จนต้องกลับมามองย้อนดูว่า นี่ใช่สิ่งที่คิดรึเปล่า

 

Maximilian Buesser 2016 CMYK Copyright Hung H5 Production

Mr. Maximilian Büsser เจ้าของแบรนด์ MB&F ที่ถือเป็นนาฬิกาแบรนด์อันดับหนึ่งของนาฬิกากลุ่มอินดิเพนเดนซ์ในปัจจุบัน

 

เรื่องนี้น่าจะถือเป็นก้นบึ้งและสัจธรรมของมนุษย์ ที่มนุษย์กันเองนี่แหละที่พากันไปไกลได้ไหนต่อไหน ดังนั้นจึงขอสรุปเรื่องของศิลปะในนาฬิกาว่า การเลือกซื้อ เลือกใช้ และการเก็บสะสมนั้น ควรเป็นแนวคิดส่วนตัว โดยตั้งอยู่บนหลักของความชอบที่พอเหมาะกับแต่ละบุคคล ไม่มากและน้อยจนเกินไป และที่สำคัญที่สุดก็คือ จะต้องอยู่บนบรรทัดฐาน ในการที่จะสร้างความพึงพอใจให้ได้อย่างเหมาะสม

 

HM8 Only Watch HRES CMYK

MB&F HM8 Only Watch นาฬิกา HM8 เรือนสุดพิเศษ ‘ยูนีค พีซ’ ที่สร้างขึ้นเพียงเรือนเดียวเพื่อเข้าร่วมประมูลในงานการกุศล ONLY WATCH ประจำปี 2017 ตัวเรือนประกอบขึ้นจากไวท์โกลด์ และไทเทเนี่ยม ร่วมด้วยแผ่นกระจกแซฟไฟร์ที่สลักและเคลือบโลหะ ตกแต่งเป็นลักษณะของภาพวาดจากฝีมือของ Cassandra Legendre ศิลปินวัยรุ่นสาวอายุ 15 ปีผู้มากพรสวรรค์ ทั้งด้านบัลเลท์ และด้านการวาดภาพ โดยภายใต้ลวดลายบนแผ่นกระจกนั้น จะมองเห็นโรเตอร์ที่เคลือบเป็นสีม่วงอยู่รำไร อีกทั้งบริเวณกึ่งกลางระหว่างปริซึมแสดงชั่วโมงกับนาทียังมีการติดตั้งรูปสลักช้างวัสดุไวท์โกลด์ ซึ่งเป็นผลงานของช่างสลักชื่อ Olivier Kuhn โดยนำรูปแบบมาจากช้าง ในภาพวาดของ Cassandra และปิดท้ายความพิเศษด้วยแผ่นเพลทที่ทำเป็นลักษณะของหน้ายิ้ม

 

เพราะไม่ว่าจะเป็นศิลปะชนิดไหนก็ตาม ถ้าไม่สามารถสร้างความพึงพอใจให้ได้ หรือจนนำความทุกข์มาให้อีก ก็ไม่ควรที่จะมองและให้คุณค่ากับสิ่งนั้นในแง่มุมของศิลปะ ตามความเห็นและมุมมองของแต่ละคน