HOUSE OF BOVET เยือนปราสาท
By: Viracharn Termpipatpong & Dr. Pramote Rienjaroensuk
เมื่อครั้งที่เรามีโอกาสได้คุยกับ Mr. Pascal Raffy เจ้าของแบรนด์ Bovet ในปัจจุบัน ครั้งที่เขามาเยือนเพื่อเปิดตัวแบรนด์อย่างเป็นทางการในประเทศไทยเมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา เขาพึงใจที่จะเรียกโรงงานที่ทำการผลิตนาฬิกาของตนว่า ‘เฮ้าส์ออฟโบเว่ต์’ ซึ่งสื่อถึงความเป็นบ้านอันอบอุ่นที่สร้างสรรค์งานศิลปะแห่งเรือนเวลามากกว่าการเป็นโรงงานผลิตนาฬิกา ตอนที่ได้ฟังนั้นเราก็แอบคิดอยู่ในใจเหมือนกันว่าจะเป็นเพียงการประดิษฐ์ถ้อยคำให้ฟังแล้วสุนทรีย์เพื่อใช้ในการประชาสัมพันธ์หรือเปล่า ดังนั้นเมื่อทางแบรนด์เอ่ยชวนให้เราไปชมให้เห็นกับตาของตัวเอง เราจึงไม่ลังเลที่จะตอบตกลงอย่างแน่นอนเพราะนอกจากเราจะได้เห็นกระบวนการการผลิตนาฬิกาที่แสนจะประณีตโดยเฉพาะงานแกะสลักอันแสนละเอียดและงานตกแต่งเพ้นติ้งกับงานอีนาเมลที่เป็นเอกลักษณ์อันเลื่องชื่อของแบรนด์แล้ว เรายังอยากพิสูจน์ถึงคำกล่าวของ Mr. Raffy ในเรื่องความเป็นบ้านของ Bovet ด้วยตาของเราเองด้วย และเราก็จะได้เห็นกันครับว่าแบรนด์ที่มีรากฐานการถือกำเนิดมาตั้งแต่ ค.ศ. 1822 หรือกว่า 190 ปีก่อนแบรนด์นี้ มีกระบวนการผลิตอย่างไรบ้างในยุคปัจจุบัน
แห่งแรกที่เราไปเยือนคือโรงงาน Dimier 1738 ที่ตั้งอยู่ในบรรยากาศอันเงียบสงบร่มรื่นปลอดจากความวุ่นวายแห่งสังคมเมืองหรือเรียกว่าออกไปทางเขตชนบทของสวิตเซอร์แลนด์ซึ่งทาง Bovet ได้เข้าครอบครองกิจการมาตั้งแต่ปี 2006 โรงงานแห่งนี้ถูกออกแบบให้ทุกขั้นตอนและกระบวนการออกแบบจนถึงการผลิตอยู่ภายใต้อาคารหลังเดียวกันทั้งหมดโดยถูกจัดวางแผนกและหน่วยงานต่างๆ อย่างเป็นระบบไหลลื่นเชื่อมต่อกันจากห้องสู่ห้อง ภายในโรงงานเราสามารถสัมผัสได้ถึงความอบอุ่นซึ่งแตกต่างจากโรงงานอื่นๆ ทั่วไปที่แม้จะเต็มไปด้วยความทันสมัยของเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆ มากมายก็ยังให้อารมณ์เหมือนเป็นเวิร์คช็อปสร้างสรรค์ผลงานมากกว่าโรงงานอุตสาหกรรม ที่นี่เป็นสถานที่ทำงานของพนักงานมากฝีมือกว่า 60 คนซึ่งถ้าดูจำนวนแล้วอาจจะไม่มากเมื่อเทียบกับโรงงานของแบรนด์ใหญ่ แต่ด้วยการจัดสรรส่วนงานอย่างลงตัวก็ทำให้สามารถผลิตเรือนเวลาของ Bovet ออกมาได้เพียงพอกับความต้องการของตลาดในทุกปี
วิธีการสร้างงานของ Bovet จะไม่นิยมการสั่งซื้อหรือสั่งวัสดุชิ้นส่วนต่างๆ จากซัพพลายเออร์อื่น แต่จะเป็นการผลิตชิ้นส่วนต่างๆ ขึ้นภายในโรงงานของตนให้ได้มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ตามปรัชญาการผลิตงานแบบอินเฮ้าส์เพื่อสร้างคุณค่าให้กับผลงาน ดังนั้นตั้งแต่หน่วยงานวิจัยและพัฒนาไปจนถึงการผลิตชิ้นส่วนสำคัญต่างๆ อย่างบาลานซ์สปริง, สไปรอล, กลูไซเดอร์ บาลานซ์, บาลานซ์วีล, เบสเพลท, พิเนียน, แกนเม็ดมะยมและสกรูว์ต่างๆ ตลอดจนงานขัดแต่งชิ้นส่วนในทุกด้านไม่ว่าจะเป็นด้านที่มองเห็นจากภายนอกหรือไม่ รวมถึงงานแกะสลักกลไกด้วยมือ งานสเกเลตันไนซ์ งานประกอบกลไก และงานประกอบนาฬิกาที่ต้องผ่านแต่ละขั้นตอนจากมือของช่างผู้เชี่ยวชาญ ไปจนถึงงานตรวจสอบคุณภาพ ก็ล้วนกระทำอยู่ภายในโรงงานหลังนี้ทั้งสิ้น กระบวนการภายในโรงงานแห่งนี้เป็นการผสมผสานเครื่องจักรอันทันสมัยเพื่อให้ได้ชิ้นส่วนที่ถูกต้องตรงตามที่ต้องการอย่างแท้จริงเข้ากับงานฝีมืออันละเอียดอ่อนในการขัดแต่ง ประกอบ และตรวจสอบอย่างพิถีพิถันโดยช่างผู้ชำนาญ สำหรับงานหน้าปัดไม่ว่าจะเป็นหน้าปัดแกะกิโยเช่ หน้าปัดอีนาเมล หรือหน้าปัดเปลือกหอยมุก จะถูกทำขึ้นภายในเวิร์คช็อปผลิตหน้าปัดของ Bovet ซึ่งอยู่ในเจนีวาโดยช่างทำหน้าปัดมากฝีมือ ส่วนงานเพ้นท์ภาพขนาดเล็กบนแผ่นหน้าปัดเปลือกหอยมุกอันเป็นลักษณะเด่นอีกแบบหนึ่งของนาฬิกาจาก Bovet นั้น จะกระทำโดยจิตรกรที่มีความชำนาญในการเพ้นท์ภาพขนาดเล็กโดยเฉพาะ จากทิศทางที่ชัดเจนทั้งหมดนี้ทาง Bovet ก็ยืนยันว่าสัดส่วนของการใช้ส่วนประกอบที่ผลิตขึ้นเองแบบอินเฮ้าส์จะต้องเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ รวมไปถึงการพัฒนาและผลิตกลไกแบบใหม่ๆ ของตนเองขึ้นมาใช้ให้มากยิ่งขึ้นในอนาคตอันใกล้
งานประกอบกลไกนาฬิกาของ Bovet จะถูกกระทำโดยช่างนาฬิกาเพียง 1 คนต่อนาฬิกา 1 เรือน โดยจะใช้เวลาอย่างน้อยเรือนละ 15 ชั่วโมง สำหรับกลไกนาฬิการุ่นพื้นฐาน โดยบางรุ่นที่มีความซับซ้อนอาจต้องใช้เวลาถึง 30 ชั่วโมงเลยทีเดียว เมื่อประกอบเสร็จแล้วก็จะถูกส่งไปยังฝ่ายตรวจสอบคุณภาพก่อนที่จะถูกนำไปประกอบเข้ากับตัวเรือน จากนั้นก็จะถูกส่งไปตรวจสอบคุณภาพอีกครั้งหนึ่งซึ่งกว่าจะสำเร็จออกมาเป็นนาฬิกา Bovet โดยสมบูรณ์ได้ 1 เรือนก็ต้องใช้เวลาหลายวัน แต่หากเป็นรุ่นที่มีความซับซ้อนมากๆ อย่างนาฬิกาตูร์บิยองระดับสูงซึ่งต้องถูกส่งกลไกขึ้นไปฟินิชชิ่งและประกอบบน Chateau de Motiers ก็อาจต้องใช้เวลาหลายสิบวันเลยทีเดียว
จาก Dimer 1738 ในทราเมลอง ทาง Bovet พาเรานั่งรถเป็นเวลากว่าชั่วโมงเพื่อขึ้นไปยังปราสาทเก่าแก่ขนาดพื้นที่ 5,800 ตารางเมตร ซึ่งตั้งตระหง่านอยู่บนเทือกเขาจูร่าเหนือหมู่บ้านโมเธียร์ ในวาลเดอทราแวร์ รัฐนูชาเตล ปราสาทแห่งนี้ทาง Bovet เรียกว่าชาโตเดอโมเธียร์ โดยจะเป็นที่ตั้งของแผนกแกะสลักและตกแต่งงานเรือนเวลาชั้นสูง ปราสาทแห่งนี้ถูกสร้างขึ้นตั้งแต่ราวศตวรรษที่ 14 โดย Rodolphe IV ซึ่งเป็นเคานท์แห่งนูชาเตลในตอนนั้นและใช้เป็นที่พำนักของลอร์ดผู้ครองเมืองแห่งนี้ เรื่อยมา จนในปี 1835 ทางรัฐก็ได้ขายให้กับ Henri Francois Du Bois-Bovet ซึ่งต่อมาอีกกว่าศตวรรษให้หลัง ในปี 1957 ทางทายาทของตระกูล Bovet ก็ได้บริจาคปราสาทแห่งนี้ให้กับทางการของนูชาเตล Mr. Raffy เล็งเห็นถึงคุณค่าแห่งปราสาทแห่งนี้ที่ซึ่งครั้งหนึ่งเคยถูกครอบครองโดยตระกูล Bovet เป็นเวลากว่าร้อยปีจึงได้ทำการซื้อปราสาทแห่งนี้กลับคืนสู่ Bovet เมื่อปี 2006 โดยมุ่งหมายที่จะอนุรักษ์และใช้เป็นสัญลักษณ์สำคัญแห่งความเก่าแก่และมนตร์ขลังของ Bovet
เมื่ออยู่บนปราสาทแห่งนี้ เราจะสามารถมองเห็นทิวทัศน์ของเขตวาลเดอทราแวร์ได้อย่างครอบคลุมอันรวมไปถึงหมู่บ้านเฟลอริเยร์ ถิ่นสำคัญในการประดิษฐ์นาฬิกาของสวิตเซอร์แลนด์มาเกือบ 2 ศตวรรษ อันเป็นที่ตั้งของโรงงานนาฬิกาหลายแห่งและก็เป็นถิ่นกำเนิดของนาฬิกา Bovet ในอดีตเมื่อร้อยกว่าปีก่อนด้วย ตัวอย่างของงานที่จะถูกส่งขึ้นมาให้ช่างฝีมือทักษะเฉพาะทางทำการตกแต่งและประกอบขึ้นจนสำเร็จเสร็จสิ้นบนปราสาทแห่งนี้ก็คือ เหล่านาฬิกาที่ต้องมีการสลักตกแต่งอย่างละเอียดบนตัวเรือน, กลไก และงานประดับเพชรหรืออัญมณีต่างๆ รวมไปถึงนาฬิกาที่ใช้ตัวเรือนแบบ Amadeo Convertible ซึ่งสามารถปรับเปลี่ยนจากนาฬิกาข้อมือไปเป็นนาฬิกาตั้งโต๊ะหรือนาฬิกาพก (หรือจี้ห้อยคอในรุ่นตัวเรือนขนาดเล็กสำหรับผู้หญิง) ได้อย่างง่ายดายโดยไม่ต้องใช้เครื่องมือใดๆ และนาฬิกากลไกตูร์บิยอง ตลอดจนนาฬิกาสั่งผลิตพิเศษต่างๆ ซึ่งสำหรับนาฬิกาสุดพิเศษบางแบบนั้นเพียงแค่งานสลักลายบนตัวเรือนเพียงอย่างเดียวก็ต้องใช้เวลานับร้อยชั่วโมงแล้ว
บรรยากาศโดยรวมภายในปราสาทแห่งนี้ต้องบอกว่าเป็นเวิร์คช็อปนาฬิกาอันทันสมัยที่มีความขลังของสถานที่มาเป็นเครื่องบ่มเพาะและสร้างอารมณ์ในการผลิตงานเพราะทาง Bovet ยังคงรักษาสภาพโดยรวมของปราสาทอันเก่าแก่หลังนี้เอาไว้เป็นอย่างดี นับว่าเป็นโรงงานนาฬิกาอันน่าประทับใจชนิดที่เรียกว่าไม่เหมือนใคร ยิ่งเมื่อนึกถึงว่ากว่าจะสำเร็จออกมาเป็นงานนาฬิกาแกะสลักตกแต่งระดับสูงสักเรือนนั้นจะต้องผ่านขั้นตอนต่างๆ ในสถานที่แห่งนี้ด้วยแล้ว ทำให้รู้สึกได้เลยว่าเรือนเวลาของ Bovet นั้นคุ้มค่าเพียงใด นอกจากนี้ภายในหอคอยของปราสาทแห่งนี้ยังถูกใช้เป็นสถานที่จัดแสดงเหล่าผลงานนาฬิกาพกเรือนงามทรงคุณค่าในอดีตรวมถึงหลักฐานและเอกสารทางประวัติศาสตร์ต่างๆ ของ Bovet ที่ทาง Mr. Raffy เก็บรักษาเอาไว้เป็นอย่างดีอีกด้วย
ทั้งหมดที่เล่ามานี้ก็เป็นสถานที่ในปัจจุบันที่ใช้ทำการผลิต Bovet เรือนเวลาที่มีเอกลักษณ์สูงที่สุดแบรนด์หนึ่ง ไม่ว่าจะเป็นเอกลักษณ์ด้านตัวเรือนที่มาในรูปแบบของนาฬิกาพกโดยจัดวางเม็ดมะยมไว้ ณ ตำแหน่ง 12 นาฬิกา การสลักและตกแต่ง ตัวเรือนและกลไกด้วยลวดลายอันสวยงามและยังมีลวดลายเฉพาะตัวที่เรียกว่าเฟลอริซานน์ (Fleurisanne) ทั้งบางรุ่นยังมากับรูปแบบตัวเรือนที่เรียกว่า Amadeo Convertible ซึ่งสามารถปรับเปลี่ยนรูปแบบของนาฬิกาได้โดยบางแบบยังมีหน้าปัดบอกเวลาติดตั้งอยู่ทั้ง 2 ด้าน ให้เจ้าของนาฬิกาสามารถกลับด้านตัวเรือนเพื่อนำหน้าปัดที่มีรูปแบบและการตกแต่งต่างกันขึ้นมาใช้งานได้อีกด้วย จัดว่าเป็นนาฬิกาอีกแบรนด์หนึ่งที่มีครบทั้งประวัติความเป็นมาอันยาวนานให้เล่าขาน มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว มีโรงงานผลิตเป็นของตนเอง มีจุดเชื่อมโยงที่เด่นชัดระหว่างอดีตกับปัจจุบัน และที่สำคัญคือมีสถานะเป็นผู้ผลิตนาฬิกาอิสระที่ไม่ได้ตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของกลุ่มธุรกิจนาฬิกายักษ์ใหญ่ใดๆ ต้องขอชื่นชม Mr. Pascal Raffy ในความทุ่มเทของเขาที่นำพา Bovet กลับมาสู่ความรุ่งเรืองอีกครั้งในยุคปัจจุบัน
